Splinters kunnen behoorlijk irritant zijn. Ze kruipen onderhuids en als je te laat bent dringen ze je lijf binnen waarna het begint te etteren en te zweren.
En dat willen we niet!
Ik moest hieraan denken na het aanhoren van Jan Terlouw (85 jaar) die bij de Wereld Draait Door ruim zeven minuten zijn visie op de huidige wereld mocht verkondigen. Jan Terlouw, voormalig politicus voor D66 én schrijver, onder andere van de (jeugd) boeken ‘Oorlogswinter’ en ‘Koning van Katoren’. Beide boeken heb ik als kind gelezen, verslonden en uiteindelijk versleten.
In zijn betoog had hij het over vertrouwen. En hij gebruikte daarvoor het metafoor van een touwtje uit de brievenbus laten hangen zodat er in- en uitgelopen kon worden. Dat deed men in vertrouwen en over het algemeen werd daar geen misbruik van gemaakt. Inmiddels weten we dat dit niet meer kan, maar de heer Terlouw gebruikte het als een metafoor en was zich terdege bewust dat het beter is geen touwtjes meer uit de brievenbus te hangen. Nee, hij doelde op vertrouwen. Vertrouwen wat we niet meer hebben in elkaar. De patiënt vertrouwd de dokter niet meer. De werknemer vertrouwd de werkgever niet meer. De burger vertrouwd de klusjesman niet meer. De ouders vertrouwen de leider van het jeugdvoetbalteam niet meer. Het electoraat vertrouwd de politiek niet meer.
En zo zijn er tal van voorbeelden te noemen.
Dat komt doordat we wijzer zijn geworden. Van alle kanten worden we bestookt en we worden overladen met nieuws via het internet. Dit laatste geeft ons vanaf de bank ingang tot alles wat er in de wereld om ons heen gebeurd. De kunst is om dan de waarheid van de leugen te kunnen onderscheiden maar dat is helaas, niet voor iedereen weggelegd. En sommigen onder ons nemen eerder de ‘waarheid’ van Facebook aan dan van de serieuzere nieuws rubrieken. Of stoppen ze de koppen in het zand door enkel de roddelpers in al haar hoedanigheden te volgen, opvallend is dat men wel weet wie onder ‘bekend volk’ zwanger is, gaat scheiden of last heeft van een poliepje in de anus dan wie de Minister van Onderwijs is of hoe er gestemd wordt in de 2e Kamer over een belangrijk onderwerp… Ja, er is wel een mening natuurlijk maar die is gebaseerd op oproerkraaiers die enkel allerlei Tweets de wereld in helpen met hun ongenoegen. Enkel hun ongenoegen, nooit eens een goed idee om een probleem op te lossen.
En dan heb ik het over een uitvoerbare oplossing! Dus geen nietszeggende kreten als grenzen dicht, muren bouwen of iedereen die tegen het zwarte is van Zwarte Piet Linéa recta het land uitsturen! Dat doen we niet in een beschaving. En mochten we dat na de komende verkiezingen wel gaan doen dan zijn we geen haar beter dan al die landen die nog ver achter lopen in de fase naar beschaving, landen waar we nu met zijn allen zo’n grote bek over hebben!
En over beschaving gesproken…
Is het beschaving om iemand allerlei ziektes toe te wensen, of iemand een kogel te sturen, of een grote bek te hebben aan iedereen die er een andere mening op na houdt dan de jouwe? Oh ja, en dan onder de noemer van ‘vrijheid van meningsuiting’, terwijl beschaving juist de nuance hoog heeft staan in het vaandel. Is al dat tonen van onderbuikgevoelens goed voor de samenleving waarin wij leven? Ik blijf erbij dat het juist onze ondergang kan gaan betekenen.
En ja, meneer Terlouw wil dat we weer vertrouwen in de politiek krijgen. Ben het helemaal met hem eens! Ik heb altijd gestemd maar ben het ook niet altijd eens met beslissingen die ze daar in Den Haag nemen. Maar dat hoort nu eenmaal bij onze democratie. Geen één partij kan grote problemen met een vingerknip oplossen. Want je moet samenwerken met al die andere gekozenen en die hebben allemaal verschillende meningen over de verschillende onderwerpen. Meninkjes die soms gehoord worden en soms niet en daar moet je je dan leren bij neer te leggen. Of je radicaliseert en begint een eigen partij. En daar zit veel gevaar in, al die splinterpartijtjes, al die afscheidingen van grotere partijen zorgen voor verwarring in de samenleving. We krijgen er steeds meer: de Piratenpartij, de SGP, 50 Plus, VNL, DENK, de Vrijzinnige Partij, de Libertarische Partij en het Forum voor Democratie…
Zakkenvullers. In plaats van om de tafel te gaan zitten met de grotere jongens om tot een goede samenwerking te komen bijten ze zich vast op eigen winst. En uiteindelijk pakken ze één of twee zeteltjes in de Kamer. Sneu. Zonde van de energie. En laat ik ‘m er ook eens ingooien: Zonde van ons belastinggeld!
Meneer Terlouw had het niet over dat we ‘terug moeten naar vroeger’ maar hij had het juist over de toekomst! Over hoe wij met onze wereld om zouden moeten gaan. Hoe we het vernietigen ervan, ooit zijn we daar mee begonnen, weer teniet kunnen maken door nu te investeren. Toen we bezig waren met dat vernietigen stonden we er niet zo bij stil maar het is net als met roken (of teveel drankgebruik): ooit was roken (en drinken) een gemeen goed en wisten we nog niet dat we bezig waren met het afbreken van ons lichaam. Nu weten we beter, dankzij de wetenschap en het nuchter vermogen om daar ook iets mee te doen.
En let wel, aan vroegere tijden denken is helemaal niet erg, je kan er van leren en je kan vele, mooie herinneringen daaraan terughalen als je je kinderen met de haartjes nog even laat opblijven. Dat mag, maar geloof me, elke ‘vroeger’ heeft naast haar hoogtepunten ook genoeg dieptepunten.
Toen meneer Terlouw klaar was kreeg hij, terecht een langdurig en gemeend applaus. En in de rest van de week werd zijn speech regelmatig besproken, zowel door tegenstander (die het in mijn ogen toch niet helemaal begrepen hebben) en door voorstanders. Het raakte mij. En ja, ook ik weet dat politici die niet meer politieke verantwoordelijkheden hebben vaak veel fraaier spreken dan ten tijde dat ze op het pluche zaten. Maar dat klopte ook wel want ze hadden immers een gezamenlijk politiek belang en daar bleven ze ook achter staan. Ze scheidden zich niet af maar gingen, achter gesloten deuren weliswaar, het debat erover aan. En soms kwam daar dan weer een prachtig compromis uit en steeg hun zelfvertrouwen waarmee ze de landelijke problemen schouder aan schouder konden gaan aanpakken. En durfden ze beslissingen te nemen die niet altijd leuk waren voor de burger. Er is nog nooit een kok gevonden, die koken kan naar alle monden. Maar dat is nu eenmaal de democratie.
En natuurlijk kun je splinterpartijtjes ook een democratisch recht noemen maar zoals iedereen weet, splinters irriteren alleen maar en zijn totaal nutteloos!