Met het ouder worden merk ik dat ik ook meer stil sta bij het leven. Zo sta ik de laatste jaren stil bij 2 november, Allerzielen. Dat komt doordat ik en vele anderen door de jaren heen vele geliefden verloren heb. Daarom hebben ze Allerzielen bedacht. Deze dag wordt gebruikt om nog eens extra te denken aan de overledenen, te bidden voor hun ziel.
Dat die ziel mogen rusten in vrede zoals ze dat zo mooi zeggen.
Ik denk regelmatig aan de doden, meestal geïnspireerd door een mooi liedje of mooie muziek. Zo heb ik tijdens het schrijven van dit stukje de muziek van Ludovico Einaudi aanstaan, ‘Time Lapse’. Deze prachtige muziek brengt mij in de juiste stemming, brengt mij voor mijn gevoel iets dichter bij de doden.
De herfst doet de rest.
Niet dat ik in de herfst zit van mijn leven, ik zomer nog volop. Maar ik heb dierbaren die wél in de herfst van hun leven zitten en dat realiseer ik mij steeds meer. Want hun aanwezigheid was mijn hele leven al vanzelfsprekend. Maar als ik ze nu zie, persoonlijk of op een foto die ik binnenkrijg via Whatsapp, zie ik de broosheid terug in de ogen, de handen of in het loopje.
Een realiteit die ons allemaal staat te wachten.
Wellicht de reden dat ik er steeds meer mee bezig ben. Dan beginnen dingen op te vallen waar ik eerder niet zo mee bezig was. Zo heb je op Facebook een venster waar je kan zien wie er op dat moment online zijn. Dat is niet waterdicht hoor, sommige zijn continue online maar dat wil niet zeggen dat ze dat ook daadwerkelijk zijn.
Gewoon vergeten uit te loggen.
Tijdens mijn nachtdiensten check ik op Facebook nog wel eens wie er nog wakker zijn. Collega’s op andere objecten die misschien wel zin hebben om even te chatten om de nacht wat draaglijker te maken. Of de iemand onder mijn vrienden die de slaap niet kan vatten en dan even online gaat om nog even wat tijdlijntjes weg te vegen of te scrollen, in de hoop slaperig te worden waarna alsnog een paar uurtjes geslapen kan worden. Maar soms schrik ik ook als ik zie wie er nog online zijn.
Namelijk ‘vrienden’ die eigenlijk niet meer onder ons zijn.
Dat kan natuurlijk doordat de achterblijvers niet op de hoogte waren van de inloggegevens of omdat ze geen idee hebben hoe een account te deactiveren. En ja, ooit waren hun dierbaren ook actief op Facebook. Of ze hadden een account om een beetje mee te kunnen kijken op alle tijdlijnen om zo ook nog een beetje mee te kunnen praten.
Maar het kan ook zijn omdat ze het gewoon niet wíllen dat het stopt!
Als rouwverwerking zeg maar. Dat er toch nog iets is waar je even naar terug kan kijken. Ik sprak hierover met verschillende levenden onder ons en die betrapten zich er zelf ook wel eens op om nog even bij dat overleden familielid, geliefde of vriend de foto’s te bekijken. Of de berichten te lezen die ze toen bij leven nog geplaatst hadden. Ik doe dat ook, dan lees ik bijvoorbeeld oude chatberichtjes nog even terug. Zo las ik bij een overleden jeugdvriend zijn laatste chatberichtje met mij naar aanleiding van een overlijden van iemand anders waar hij mij van op de hoogte gebracht had. Ik had geschreven: ‘Zonde.. de goeden gaan altijd het eerst..’. Zijn antwoord: ‘Jammer genoeg wel Arjen.
Hij behoorde ook tot de ‘goeden’ onder ons en ging ook te vroeg.
Regelmatig krijg ik op Facebook herinneringen voorgeschoteld over iets wat ik jaren geleden gepost heb. Ook dan kom ik wel eens reacties tegen van mensen die ons ontvallen zijn.
Dat geeft mij eigenlijk best wel een fijn doch weemoedig gevoel.
De vraag is of we dit allemaal wel willen maar aan de andere kant krijgt de digitale omgeving steeds meer vat op ons en zullen we het moeten accepteren. Ermee leren omgaan. Net zoals doodgaan bij het leven hoort moeten we hier ook mee leren om te gaan. Ik kan het mij daarom heel goed voorstellen dat mensen het account van hun dierbaren niet afsluiten. Vooral dan de dierbaren die veel te vroeg gegaan zijn. Om ze zo nog even bij zich te kunnen houden. Dat je nog even met hem of haar kunt chatten. Om te zeggen dat je haar zo mist. Of aan hem door wil geven dat zijn kinderen het zo goed doen, dat hij daar trots op mag wezen en zich daar geen zorgen over hoeft te maken. En hoe ze op hem lijken, dat ik hem weer terugzie in de gezichten van zijn kinderen.
Zenden zonder te ontvangen.
Misschien is dit wel het nieuwe bidden. In plaats van bidden tot Hogere Machten gewoon even een berichtje typen. In de stilte van de nachtelijke uren of geïnspireerd door mooie muziek of een mooi liedje.
Want tijden veranderen en wij veranderen daarin mee.
Digitaal je verdriet delen komt daar ook bij om de hoek kijken. Steeds vaker zie je dat mensen een rouwkaart posten na een overlijden. Dat is een veel snellere manier om de omgeving op de hoogte te brengen en je hebt direct een veel groter bereik. Ik betrap mij erop dan altijd de condoleances te lezen die daarop volgen want naast de reguliere wensen zitten er zo nu en dan ook mooie herinneringen aan de overledene tussen. Ik kan daar wel wat mee maar het moet ook geen circus worden.
Dat de ruis je gedachten overstemt.
Maar ik raak ook geïnspireerd door de mensen die hun verdriet en pijn van het missen van hun geliefde op sociaal media delen, met een foto of met een gedichtje. Omdat ze op dat moment eigenlijk gewoon even een knuffel willen want ze missen hun geliefde zo. Dat is een pijn die elk goed mens voelt, daar ben ik heilig van overtuigd. Hoe fijn is het dan ook om een hartje te plaatsen of even dat medeleven icoontje aan te klikken.
Een kleine moeite maar oh zo hartverwarmend.
